Dar-ul Fünun

Cumhuriyet Dönemi Yükseköğretim

Üniversite hocaları arasında, büyük tasfiyeler gerçekleşti ve Türk yükseköğrenim sistemi tümüyle yerleşik düzenin denetimine girdi.

5 Haziran 2023 Pazartesi

Hicri Gün, Akşam Başlar

TARİHİN UNUTMADIKLARI

5 HAZİRAN 2023

Dünya Çevre Koruma Günü ve Haftası

1972 yılında, Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı’nda 5 Haziran gününün Dünya Çevre Günü olması kararlaştırıldı

5 HAZİRAN 2015

SEÇİM MİTİNGİNE SALDIRI

2015 Türkiye genel seçimlerinden iki gün önce DAEŞ tarafından HDP’nin Diyarbakır’daki seçim mitingine bombalı saldırı düzenlendi. 4 kişi hayatını kaybetti, 287 kişi yaralandı.

5 HAZİRAN 1979

YUNANİSTAN İLE TURİZM İŞBİRLİĞİ ANTLAŞMASI

5 HAZİRAN 1977

1977 GENEL SEÇİMLERİ

Millet Meclisi genel ve Cumhuriyet Senatosu A Grubu yenileme seçimleri.

Türkiye'de Seçimler | DuruVizyon.com

5 HAZİRAN 1977

İLK PC

Ev kullanımına uygun ilk pratik kişisel bilgisayar olan Apple II satışa sunuldu.

5 HAZİRAN 1967

II.ARAP-İSRAİL SAVAŞI

İsrail ile Arap ülkeleri arasında; tarihe “Altı Gün Savaşı” diye geçen çatışmalar başladı. Çatışmalar sonrasında, kendi topraklarından daha fazla toprak elde eden İsrail, Gazze Şeridi’ni, Beytüllahim ve Hebron kentlerini, Batı Şeria’yı, Sina'yı ve Golan Tepeleri’ni ele geçirdi. Araplarla İsrail arasındaki gerginlik 1964 yılında tekrar yoğunlaştı. Bu yılda bir Filistin Kurtuluş Teşkilatı ve bu teşkilata bağlı bir ordu kuruldu. Teşkilat gerilla faaliyetlerine başladı. 1967 Nisanında Suriye ve İsrail arasında sınır bölgesinde sabotaj hareketlerinin artması ve Birleşmiş Milletler askerlerinin denetimlerinde bulunan Sina Yarımadasını terk etmeleri ve burada üslenen Mısır birliklerinin Şarmel Şeyhi işgal etmeleri üzerine 5 Haziran 1967'de savaş başladı. Çok kısa süren savaş, Arap ülkelerinin mağlubiyeti ile sonuçlandı. İsrail Kudüs'ün tamamını, Sina Yarımadasının ve Suriye'nin güneybatı kesimini ele geçirdi. Çatışmalar sürekli devam etti. Ekim 1973'te Mısır birlikleri Süveyş Kanalındaki İsrail birliklerine sürpriz bir saldırı düzenleyerek yendi.

5 HAZİRAN 1966

Cumhuriyet Senatosu B Grubu yenileme seçimi ve Millet Meclisi ara seçimi.

Türkiye'de Seçimler | DuruVizyon.com

5 HAZİRAN 1966

MİLLETVEKİLİ ARA SEÇİMLERİ

Boşalan 1 milletvekilliği için Hatay ilinde yapıldı. Meclise gelmeden 12 Ekim 1965 tarihinde vefat eden Budak Mursaloğlu'ndan boşalan yer için yapılan seçimde Şemsettin Mursaloğlu seçilmiştir.

Türkiye'de Seçimler | DuruVizyon.com

5 HAZİRAN 1964

JOHNSON MEKTUBU

1963-1964 Kıbrıs bunalımı sırasında, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale planları sırasında, ABD Başkanı Johnson, Başbakan İnönü'ye uyarıcı ve tehditkar nitelikte bir mektup gönderdi. Mektup uzun bir süre açıklanmadı ve saklandı. İnönü’den sonra göreve gelen Süleyman Demirel de mektubun açıklanmasına izin vermedi. Ancak bir buçuk yıl sonra, 13 Ocak 1966 tarihinde Hürriyet gazetesi mektubun tam metnini manşetten verdi. 1947 yılında ki Truman ve Marshall planlarından sonra Türkiye, ABD savaş uçakları kullanmaya başlamıştı. Türkiye’deki uçak yapımı dahil tüm askeri araç gereç ve silah üreten tesislerin kapatılması şartı getirilmişti. 6 Ekim 1926’da Atatürk tarafından Kayseri’de kurulan uçak fabrikası 1952’de, uçak motoru imal fabrikası da 1954’te kapatılmış. Amerikan uçakları Türkiye’ye gelmeye başladıklarında, Türk yapımı ve İkinci Dünya Savaşı döneminde tahıl, hammadde ve ham maden karşılığında Almanya’dan gönderilen tüm mevcut uçaklar da o zamanki adı Kayseri Askeri Havalimanı olan, günümüz Kayseri Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı arazisi içine gömülmüştü. Bu nedenle de Kıbrıs olaylarının başladığı 1963’te Türk Hava Kuvvetleri’nin bütün gücü de sadece ABD yapımı uçaklardan oluşmaktaydı. Söz konusu mektup ve tehditlerin ardından İnönü, Kıbrıs'a müdahale planından ve düşüncesinden vazgeçti. Dönemin gazetelerinden Cumhuriyet “Johnson, İnönü’yü Washington’a davet etti” ve Milliyet de “İnönü ABD’ye davet olundu” manşetleri ile mektubun gelişini Türk kamuoyuna duyurdular.

5 HAZİRAN 1943

SİVAS ÇİMENTO FABRİKASI

1936 yılında Nafia Vekaleti, İktisat Vekaleti’ne başvurarak Sivas civarında bir çimento fabrikasının kurulmasını istedi. 1936 yılı ortalarında da bu doğrultuda bir kararname kabul edildi. Sümerbank Sivas Çimento Sanayii Müessesesi’nin yapımı için 1938 yılında sözleşme imzalandı ve fabrika 5 Haziran 1943 tarihinde işletmeye alındı.

5 HAZİRAN 1926

ANKARA ANTLAŞMASI

Birleşik Krallık, Türkiye, ve Irak arasında Ankara Antlaşması imzalandı. Türkiye, Musul petrollerinin gelirinden 25 yıl süreyle yüzde 10 pay almayı kabul etti ve Musul’daki haklarından vazgeçti. Fakat daha sonra, 500 bin sterlin karşılığında bu haktan da vazgeçildi. Irak'ın bağımsızlığını kazanmasından sonra Türkiye ile Irak arasında, Ankara Antlaşmasının aynen devam etmesi konusunda ayrıca bir protokol imzalanmıştır.

5 HAZİRAN 1919

MENTEŞELİLER MUDAFAA-İ VATAN CEMİYETİ

Muğla’da Menteşeliler Müdafaa-i Vatan Cemiyeti kuruldu.

5 HAZİRAN 1916

İngiliz HMS Hampshire kruvazörü battı; Lord Kitchener öldü.

5 HAZİRAN 1916

İtalya: Paolo Boselli, Antonio Salandra'dan sonra başbakan oldu.

5 HAZİRAN 1916

İNGİLİZLER ARAPLARI AYAKLANDIRDI

Hicaz'da Arap Ayaklanması başladı.

5 HAZİRAN 1870

İSTANBUL'DA YANGIN

Beyoğlu'nda yangın çıktı.

5 HAZİRAN 1827

YUNAN İSYANI

Osmanlı ordusu Atina’ya girdi.

5 HAZİRAN 1802

FRANSA SAVAŞI

Paris Antlaşması imzalandı. Fransa ile barış yapıldı. Osmanlı-Fransız dostluk antlaşması imzalandı.

5 HAZİRAN 1783

UÇAN BALON

Fransız MONTGOLFIER kardeşler ilk uçan balonla yolculuğu yaptı.

5 HAZİRAN 632

ASHABA HAYR DUALARI

Vefâtından üç gün önce Hz. Ali ile Fahd’a dayanarak mescide gelip cemaata namaz kıldırması, ashâbına hayır temennîlerde ve son tavsiyelerde bulunması.