İçeriğe geç
Türk Kültürü

Bozkurt Töresi

BOZKURT TÖRESİ /1

Bozkurtun gerçek adı Börü yada Böri dir. 

Bozkurta “kurt” denilmez… ayıptır!… etik değildir!

Bozkurt ailesinin liderine… ve Bozkurt sürüsünün liderine EKE denilir.

Bozkurtun ömrü ortalama 15 yıldır. Bunun ilk 2 yılı yavru sayılır. 9-10 yaşlarından sonra yaşlı kabul edilir.

Bozkurtlar yılda bir kez doğum yapar ve ortalama 5-6 yavru verir.

Bozkurtların anavatanı Asya kıtasıdır. Sadece Kuzey yarım kürede yaşarlar.

Renkleri beyaz ile kahverengi arasında genellikle boz sarı renktedir. Nadiren kızıl olanları vardır.
Göğüslerinde bej rengi… omuz, kuyruk ucu ve dillerinde ise kara benekler bulunur.

Boyları, burun ucundan kuyruk sonuna kadar yaklaşık 1,80 metreyi bulur. Kuyrukları 45-50 cm civarında olur. Omuzları yerden 80 cm kadar yükselir. 55-60 Kg civarında ağırlıkları olabilmektedir.

Bu halleriyle muazzam bir heybete sahiptirler.

KÖK BÖRÜ

Postu gök mavi renginde olan özel bir Bozkurt vardır. Bu BozkurtGök Börü ya da Kök Böri denir. Türk Mitolojine göre Gök Börü, 100 yıl içinde bir ya da iki kere ortaya çıkar.

Oğuz Kaan Destanındaki BozkurtGök Börüdür.

Gök Börü, post rengi dışında Bozkurt ile aynı cüsse ve karaktere sahiptir.

Gök (Kök) ifadesi, Türk kültüründe, kutsallığı ifade etmektedir.

Mitolojiye göre Gök Börü, Türkün kendisini en çaresiz hissettiği zamanlarda ortaya çıkmış ve mucize niteliğinde yardımlarda bulunmuştur.

Türkleri, Asya’dan Avrupa kıt’asının batısına kadar ve Bering üzerinden Güney Amerika içlerine kadar yönlendiren ve kılavuzluk yapan, Gök Börüdür.

ASENA

Post rengi Kök Börüden daha koyu mavi olan özel bir Bozkurt türüne ise Asena denilmektedir. Anadolu Türklerinde, Asena, genellikle Bozkurtun dişisi olarak kabul edilmiştir.

Asena kelimesinin sözlük karşılığı… kuvvetli ışık, ışıma, ışıyarak yayılma şeklindedir ki, bu anlam, çok yüksek bir enerjinin yayılımını ifade etmek için daha uygundur.

KELAM-I KADİM’DE BOZKURT

Arapçada kurt ya da kara kurt “zi’b” (zel-elif-be) olarak ifade edilir. Kelam-ı Kadim’de Hz. Yakub’un oğullarının Hz. Yusuf hakkında babalarına söyledikleri yalan sözde geçen kurt, “zi’b” yani kara kurttur.

Bozkurtun Arapçada karşılığı Adud (dal-vav-dal) şeklindedir.

Bu kelime, aynı zamanda zalim ve hunhar olabilen yavuz kimse anlamında bir sıfattır.

Kelam-ı Kadim’de kendisine Zebur’un verildiği haber edilen Hz. Davud’un ismi bu kökten ve bu anlamdan türemiştir.

Efsaneye göre Bozkurtun nesli olan Türkler ile… Hz. Davud’un oğlu Hz. Süleyman teşbihtir.

Hz. Davud ve Hz. Süleyman ile ilgili Kelam-ı Kadim kıssaları incelendiğinde ilginç ilişkiler tespit edilmektedir.

TÜRK KÜLTÜRÜNDE BOZKURT

Etnoloji bilimine göre, Bozkurt motifi Türkler için “tipik”tir… yani, başka kavimlerde görülmeyen etnografik bir belirtidir.

Bozkurt, Türk milleti ile özdeşleşmiş ve milli değer haline gelmiştir. Bilinen Türk tarihinin ve yazıtlarının tamamında Bozkurt vardır… özeldir… ve önemlidir.

Bütün dünya Türklerinin masallarında ve Türk Mitolojisinde Bozkurt, hem ata hem de kurtarıcı ve yol gösterici olarak motifleşmiştir.

Türk anaları çocuklarını, gök yeleli Bozkurt gibi olasın diye büyütürlerdi.

Türkü Ergenekon’dan çıkaran Han, Bör-te Çine yani Gök Bozkurt idi.

Türkün her yola düştüğünde, yolunu gösterenin Gök Bozkurt olduğuna inanılır.

Çinlilerin tarih kaynaklarında, Türkler ”Bozkurt’tan Türeyenler” olarak tanımlanmış… Türk soyundan olmayan kavimler ise ”Bozkurt’tan Türeyenlerden Değildirler” biçiminde ayırdedilmiştir.

BOZKURT TÖRESİ /2

Bozkurt, yırtıcı ve etçildir… ve genellikle geceleri avlanır.

Karakurt yada köpek cinsleri, karınlarını doyurmak için bir ya da iki hayvana ihtiyacı olduğu halde… avlanmak için saldırdıkları sürülerin büyük kısmını telef ederler.

Bozkurtlar ise, karınlarını doyurmak için bir sürüye saldırdıklarında… sadece yiyeceği hayvanı telef eder… diğerlerine zarar vermez!

Avını orada yiyen Bozkurt, avından arta kalanı muhakkak yanında götürür. Bunu ya ailesine… ya da (ailesi yoksa) yaşlı Bozkurtlara verir.

Bozkurt, hiçbir zaman yemeyeceği hayvanı telef etmez!

Bozkurtlar özellikle kışın sürüler halinde dolaşırlar ve sürü halinde avlanırlar.

Bozkurt, her zaman arka ayaklarını ön ayaklarının izine basarak yürür. Sürü halinde olduklarında her Bozkurt, önünden giden Bozkurtun ayak izine basar. Bu şekilde, iz sürücü insan ya da hayvanlar hiçbir zaman Bozkurt sürüsünün büyüklüğünü bilemez.

Kuvvetli yada sürü halindeki avlara… sürü halinde saldırdıklarında… iki gruba ayrılırlar. Küçük olan grup avlarına saldırarak biraz oyalanır ve yenilmiş gibi yaparak kaçmaya başlar. Büyük grup ise, biraz ileride hilal şeklinde mevzilenerek saklanmıştır.

Küçük grup, kendisini kovalayan avlarını hilalin ortasına kadar çektiğinde, büyük grup halkayı kapatır ve topyekun taarruza geçerler. Avlarının hiç şansı kalmamıştır.

Bozkurt yalnız avlanacak ise… ava çıkmadan önce ulur. Böylelikle havalide ki avlar, Bozkurtun ava çıktığını bilir.

Tek başına avlanan Bozkurt pusuya yatmaz!

Bozkurt, avına arkadan yada habersiz saldırmaz… yüzüne bakmadan avını öldürmez!

BOZKURT TÖRESİ /3

Atlar ve Bozkurtlar… Dünya üzerinde en asil hayvanlar!…

Türk Milletinin en temel dostları ve nişaneleri…

Bozkurtlar, fizik yapılarındaki muazzam heybet ile birlikte… üstün koku alma, keskin görüş, güçlü hafıza, güçlü çene kasları ve çok keskin dişlere sahiptirler. Bu özellikler Bozkurtun üst seviyede bir avcı olması sonucunu doğurur.

Bozkurtları diğer yırtıcılardan farlı yapan en büyük özellikler koku alma hassalarıdır. Bulundukları bölgedeki bir kaç günlük kokuları bile algılayabilir… avlarının cinsini yada rakiplerinin kimliğini tanıyabilirler.

Kulaklarını her yöne çevirebilirler ve en düşük seviye sesleri bile duyabilirler.

Bozkurtların görme kabiliyetleri de diğer hayvanlara göre daha gelişmiştir. Geceleri de gündüzleri olduğu kadar net ve keskin görebilirler.

Bütün bunların dışında Bozkurtları ayrıcalıklı kılan asıl özellikleri azimleridir.

Başladıkları bir işi yada avı asla yarım bırakmazlar.

Ataerkil bir aile yapısında yaşadıkları için liderlerine asla itiraz etmezler. Bozkurtlarda hiyerarşi mutlaktır!

Bozkurtlar, özgürlüklerine düşkündür. Dünya üzerinde evcilleştirilememiş tek hayvan türü Bozkurtlardır.

Bozkurtlar, esareti ve yenilgiyi asla kabullenemezler.

Girdikleri mücadelede kaybedeceklerine ikna oldukları anda… boğazlarında bulunan özel ve zehirli bir dokuya kendi kendilerine zarar vererek, kendilerini zehirlerler!

Girdikleri mücadelelerde kurtulamayacak derecede yaralanan arkadaşlarının esir düşmesini engellemek için onların da boğazlarında ki bu zehirli dokuya zarar vererek öldürürler.

MELEZ BOZKURTLAR…

1900’lü yılların başlarında Almanya’da hayvanlar üzerinde yapılan bir takım deneylerde… Bozkurtların evcilleştirilebilmesi denemeleri yapılmıştır.

Bu denemelerde bir Bozkurt, bir Alman köpeği ile eşleştirilerek melezleştirilmiş ve hangi aşamada evcilleşeceği gözlenmiştir.

Melez Bozkurtlar, 5.nci melez soya kadar evcilleşmeyi reddetmişlerdir.

Yani %3 saflıktaki bir Bozkurt dahi evcilleştirilememiştir!

BOZKURT TÖRESİ /4

Hayvanlar aleminde, dişiye sahip olmak için… erkekler kendi aralarında döğüş yaparlar. Bu döğüşün galibi dişiye sahip olur.

Oysa…

Bozkurt Töresinde… erkekler dişilerini seçmek için döğüş yapmazlar…

Dişi, erkeğini… taliplerin arasından kendisi, hür iradesi ile seçer.

Seçtiği erkeğe bir ömür dişilik yapar. Erkek Bozkurt ta dişisine bir ömür bağlı kalır.

Aile içinde yaşayan hiç bir Bozkurt, herhangi bir dişiye yan bakamaz.

Çiftleşmek isteyen genç Bozkurt, aileden ayrılır ve dişisini aramaya koyulur.

Kendisini bir dişiye kabul ettiremeyen Bozkurt, hayatını yalnız ve dışlanmış olarak geçirmeye yada karakurtların arasında ihtiyaçlarını giderecek kadar yaşamaya mahkum olur.

Zira, Töreye göre… çiftleşmek için yada başka bir sebeple ailesinden ayrılan Bozkurt tekrar ailesinin yanına dönemez!

Türk Kültürü
Bozkurtlar, Türk Kültürünün ve Mitolojisinin önemli öğelerindendir.