İslam Sözcüğü

İslam Sözcüğü, SLM (Sin-Lam-Mim) kökünden türemiştir ve Kelam-ı Kadim’de geçen anahtar kavramlardan birisidir. Bu semantik olarak incelemeye gayret edeceğiz.

Bu kökten türeyen “sullem” sözcüğü, kendi anlamıyla birlikte, söz konusu kök kavramın da temel izahını yapmaktadır.

Sullem, “esenlik ve güven içinde ve sorunsuz olarak yükseltme yeterliliğine sahib olan” anlamındadır. Diğer bir tanımı ile, “iç içe dairelerden ve küçük parçalardan oluşan bir bütün”e verilen isimdir. İlk anlamı itibari ile “sullem” sözcüğü aynı zamanda “merdiven” anlamında da kullanılmaktadır. Güvenli bir şekilde sorunsuz olarak yükselişin her kademesine “Derece-i Sullem” denilir.

Kavramsal olarak değerlendirildiğinde, SLM kökünden türeyen kelime ve anlamlar da; iç içe geçmiş bir şekilde başlayan ve durmaksızın genişleyen bir yükselişi… bir ilerlemeyi… bir tekamülü barındırmaktadır.

SLM kökünden türeyen iki ana kök kavram söz konusudur.

• SELM
• SİLM

SELM Kavramı

SELM, esas itibari ile “her türlü soruna karşı güçlü ve yeterli olmak” anlamındadır. Bu anlamdan kaynaklanarak, “esenlik içinde salim ve selamette olmak”, “afet ve belalardan korunaklı ve ari olmak” manalarını kazanır.

Bu kök kavramın isim hali “seleme” sözcüğüdür. “Güçlü ve yeterli olana kabul gösterme, itaat etme. Afetlerden uzak, esenlik içinde olma” anlamlarını taşır.

“Teslim” sözcüğü, SELM kökünden tef’il kalıbında türeyen bir isimdir. “Emanetindeki bir şeyi (veya kendisini) muhatabının hükmü altına sokma. Muhatabın gücünü, yeterliliğini ve tüm şartlarını kabul ederek koşulsuz uygulama. Karşı koymayı bırakma” anlamındadır.

Teslim etme eylemi TESLİMAT, teslim olma durumu ise TESLİMİYET olarak isimlendirilir.

SİLM Kavramı

SELM kavramının bir üst boyutu SİLM kavramında anlam bulmaktadır.

SİLM kökü, en genel tanımlama ile “barış” manasına gelmekle birlikte, “Huzur ve sükuneti bozacak hallerden kaçınarak, barışın tesisinden yana olma. İçinde olunan duruma itaat etmekle, tartışma çıkarak mevzular çıkarmama, sorun yaratmama” anlamındadır.

Bu kavramın ilerlemesinden, “her olanın hakk olduğu” bilinci doğmaktadır.

Kendi istek ve çabalarıyla veya şartların yönlendirmesiyle SİLM durumuna gelmeye TESLİM denir. TESLİM derecesi, Hz. İbrahim(as) ile örneklenmiş, kıssalarında hususiyetle anlatılmıştır.

SELAM Ne Demektir?

SELM kelime kökünün sıfat hali, “selam” sözcüğdür.

“Selam” sözcüğü, emniyet, barış, huzur, esenlik, rahatlık gibi başkaca kavram ve anlamların sürekli halini bünyesinde toplamaktadır.

SİLM olarak isimlendirlen kavramın, bizzat Allah’tan izharına ve ikramına “selam” denir. Selam Allah’tır ve Selam Allah’tandır.

Bu nedenle, salat ikame ederken, kaide-i ahirenin ardından selam verilir ve hemen ardından;

Allahumme… ente es-selam… ve minke es-selam, “Allahım! Selam SEN’sin. Selam SEN’dendir”

denilmektedir.

Selam haline ve bunu yaşayana “salim“; salim olma durumunun en üst seviyesinde olmaya “eslem” denir. Herhangi bir durumun selam hali olup olmadığını idra kabiliyetine ise “selim” denir.

“Selam” ifadesi, “korkulardan, taarruzlardan, saldırılardan, tehlikelerden uzak olmak”, “bilinir olmak”, “sürekli olmak, gelip-geçici olmamak” anlamlarının tümünü ifade eder.

Birbirine “selamun aleyküm” veya “es selamu aleyküm” diyerek yaklaşan kimseler, birbirlerine kesinlikle kötülük yapmayacaklarını, kötülük beklenmeyeceğini; bilakis, birbirlerinin iyilikleri için çaba harcayacaklarını ifade etmiş ve hatta bu konuda söz vermiş olurlar.

SELAM vermenin, yaklaşık koşullarda diğer bir şekli de MERHABA ‘dır.

İSLAM Sözcüğü

SİLM kök kavramından if’al kalıbında türeyen bir özel isim, “İslam” kelimesidir.

“İslam” ismi, tüm süreçlerde Allah’ın Dini’nin esas adı olmakla birlikte; tekamül etmiş en son halinin de adı olmuştur. Allah(cc) yüce kitabında açık ve net olarak “Allah indinde din (sadece) İslam’dır.” buyurmaktadır.

İslam Dini’ne mensubiyet içinde olan kişiye “muslim” denilmektedir. “Muslim” sözcüğünün Pers dili kurallarına göre çoğulu olan Müslimân şeklinin Türkçe ses uyumuna göre değişen ve Türkçemizde kullanılan hali MÜSLÜMAN sözcüğüdür. Bu kelime Türkçede tekil olarak kullanılır, çoğulu “Müslümanlar” şeklinde ifade edilmektedir.

İslam’ın en temel şartı; her bir kimsenin, Allah’a ve Rasulullah’a bi-zatihi ve bil-fiil şahadettir. Böylece kişinin itikadi gelişiminin en üst safhası İslam’dır.

İSLAMİ Tekamülde 5 Derece

İslam Dininde Gelişim Sürecini değerlendirecek olursak, 5 aşama karşımıza çıkmaktadır: SELM, SELEME, SİLM, SELAM ve İSLAM

1. SELM:

Bu özelliği ile kişi, akıl ve fikir yapısını, kendi itikadını şekillendirmek ve tekamül etmek için kullanabilecek erişkinliğe ulaşacaktır.

2. SELEME:

Bu noktada, Allah’ı tanıma, kabul ve takdir konuları devreye girmiştir. Kıyamet gününde bütün müşrikler, SELEME derecesine geleceklerdir. (16:87)

3. SİLM:

Bu mertebe, kişinin İMAN tamlığına ulaşmasından hemen önceki aşamadır.

***** SİLM ile SELAM aşamaları arasında, ayrıca İMAN konusu devreye girmektedir. Sıralama olarak bakıldığında; İMAN, silm’den sonra, İslam’dan öncedir.

4. SELAM:

Bu noktada kişi, tam anlamıyla güvenilir bir şahsiyet seviyesindedir. Ne var ki kişi hala daha, Allah’ı ayrı bir varlık olarak tahayyül etmektedir.

5. İSLAM:

Bireyin, “varlık” iddiasından vazgeçerek, tümüyle ve sadece Allah’ın emri üzere Allah ile beraber yaşaması, her an Kur’an ile irtibatlı olması, ve kendisini Allah’a ve O’nun emirlerine tamamıyla teslim etmiş bir halde her haliyle Kur’an’ı kendisine KERİM etmesi aşamasıdır.

Bu aşama “insan”, başka bir ifadeyle “İnsan-ı Kamil” aşamasıdır.

İSLAM’a ulaşan yolun 5 temel şartı bulunmaktadır. Bu şartlar yerine gelmeden İslam Yaşantısına ulaşmak imkanı bulunamaz;

• İMAN
• İKRAR
• İBADET
• CİHAD
• SADAKAT

Bu beş şartı yerine getirdikten sonra Allah’a ve Rasululllah’a şahadet halini yaşantıya getirenler, artık Müslüman olurlar.

Kelam-ı Kadim’de Allah (cc), bütün iman edenlere, defalarca kere “Müslüman” olmalarını emretmektedir.

Selamlar… Selamlar…