YETKİ ve SAHİPLİK MAKAMI: İNSAN
İnsan!
Allah’ın yetki ve sahiplik makamı olan İnsan!
İnsan; bedeni, yani mahluki yapısı değildir.
İnsan; bedeni de her şeyi de kullanan, manevi bir özdür.
İnsan; Allah’ın “Habibim, Sevgilim, Cananım” dediği küldür.
Onun örneği ise “Muhammed”dir.
İnsan; bütün mahlukatın, maddelerinde taşıdıkları manaları kendisine ulaştırmak için amaç edindikleri varlıktır.
İnsan; Allah’ın kudret sıfatının açığa çıktığı yegâne makamdır.
Bütün mahlukat, Allah’ın izniyle yaşar.
Yaşamının gereklerini yerine getiren her mahlukun tek amacı, kendi varlığında müsemma olan manayı İnsan’a ulaştırmak ve katmaktır.
Bu yüzden, bütün mahlukat İnsan’ın emrine verilmiştir.
İnsan; Allah’ın emriyle, emir üzere yaşar.
Allah’ın emri her an tenezzül eder; İnsan’a nüzul eder, inzal olur.
Bu emri duyan ve uygulayan İnsan, abd makamında ibadetini sürdürür. Böylece ibadetleriyle Allah’ın yetki ve sahipliğini açığa çıkarır.
Allah’ın İnsan’a inzali;
- duyuları vasıtasıyla madde âleminden,
- duyumları vasıtasıyla mana âleminden gerçekleşir.
Bütün mahlukat duyuları ve 54 duyumuyla yaşar.
İnsan’da ise bunlara ek olarak 5 özduyum vardır.
Duyu, duyum ve özduyumlar; İnsan’ın “duygu” merkezinde birleşir, işlenir ve oradan hayale veya harekete yönlenir.
Ancak, İnsan görüntüsünde olan her mahluk, hakiki anlamda İnsan değildir.
Görüntüsü İnsan’a benzediği halde, İnsan olmanın gereklerini yerine getiremeyen mahluk yalnızca “kişi” olarak yaşar.
İnsan olmanın şartı; Can’a Canan olmaktır.
Allah’ın “Hayat” sıfatının mahlukta açığa çıkışı Candır.
Can ile Canan birleşmedikçe İnsan tezahür etmez.
İnsan, İnsanlığını izhar etmediği sürece abd olamaz, ibadet edemez.
Bunun için “Sen Rabbimsin, ben de Sen’in mahlukunum.” deme noktasına ulaşması gerekir.
Kendisini Allah’tan ayrı bir varlık gördüğü sürece, yani “Sen sensin, ben de benim” dediği sürece, bedenden İnsan’ın açığa çıkmasının vakti gelmemiştir.
İnsan görüntüsünde olduğu halde İnsanlığını açığa çıkaramayan, abd olamayan mahluk; “kişi” olarak ömrünü sürdürür.
Bazı ibadetleri şeklen yerine getirse bile bu sadece taklittir. Mahlukata karşı borcunun ödenmesidir; şahsi fayda elde edemez.
Özduyumlarından habersiz, sadece 5 duyu ve 54 duyum ile yaşayan bu mahluk; ihtiyaçlarını gidermek için düşünmeye başlar.
Oysa emir üzere abd olarak yaşayan İnsan’ın, düşe ve düşünmeye ihtiyacı yoktur; çünkü zaten itaat hâlindedir.
Özduyumlarından habersiz kalıp düşünmeye başlayan mahluk-kişi; emirlerin geldiği noktadan kopar. Allah’ın yetki ve sahiplik makamını terk eder.
İşte bu yüzden:
“Düş”ünmek, İnsanlıktan “Düş”menin işaretidir.