İçeriğe geç
İnanç Seviyeleri

İnanç Seviyeleri

YANILMASIZ AKIL

Kişi, kabul etmek için güvenmek, güvenmek için de inanmak zorundadır.

İnanan kimse, güven sahibi olur. Hissettiği güven, kişiyi gerçekçi kılar ve hüküm verebilmek kabiliyetine erişir. Böylece kişi, kesin yargıya ulaşabilir.

İnanmakla başlayan ve güven, gerçekçilik, hakimiyet ve kesin yargı ile devam eden sürecin sonucu yetki ve adalet sahibi olmaktır.

Böylece yanılmasız akıl devreye girer. Yanılmasız aklın temeli inanmaktır.

İNANMAK

İnanmak; bir şeyin doğru olduğunu kabul etmek demektir. Aynı şeye, aynı seviyede inanan kişilerin davranışları aynı olur.

İnanmak ve inanılmak, İnsan için kesin olan ihtiyaçlardandır. Acıkmak, susamak kadar net duyulur ve bu ihtiyaç giderilmezse rahatsızlık verir.

Gerçek insanın teşekkülü ve tezahürü inancının sağlamlığından itibaren başlar.

İNANMAK VE BİLGİ BERABER İLERLER.

Durumun, kişide oluşturduğu suret bilgidir. Bilen özne ile, bilinen nesne arasında ki ilişkiye bilgi denir. Bilginin kesinleşmiş haline ilim denilir. Kati ilim vahiydir.

BİLGİNİN SEVİYELERİ

Bilginin kesinlik dereceleri üç kategoride toplanmıştır.
  • İlm-el yakin: akli veya nakli deliller ile elde edilen bilgidir.
  • Ayn-el yakin: duyular yoluyla elde edilen bilgidir.
  • Hakk-el yakin: iç duyular veya tecrübe ve deneyimler vasıtasıyla meydana gelen en kesin bilgidir.

İNANMAK 4 SEVİYEDE OLUR.

1. İhtimallere dayalı inanmak
2. Duyulara dayalı inanmak
3. Yaşantıya dayalı inanmak
4. Güdümlere dayalı inanmak

1. İHTİMALLERE DAYALI İNANMAK (Şüpheli İnanç)

• Şekk (Şüphe); bir önermede, doğru ya da yanlış olma ihtimallerinin eşitliği.
• Zan; bir önermede, ihtimallerden birinin akıl yolu ile ağır basması ve bunun tercih edilmesi. Sübjektif kanaat.
• Vehim; bir önermede, ihtimallerden birinin duygu yolu ile ağır basması ve bunun tercih edilmesi.

2. DUYULARA DAYALI İNANMAK

• İman: Güven duyulan harici bir kaynaktan işiterek elde edilen inanç.
• İkan (kanaat): Harici bir kaynak tarafından, simgesel yollarla, ilgi çekici hale getirilerek benimsetilen bir fikir, tutum veya eyleme duyulan inanç.
• Algı yönetimleri ( = Büyü ) yoluyla inanç.
• Düşünme ve akıl yürütme yoluyla elde edilen inanç.
• Gözlem ve deney yolu ile elde edilen inanç.
• Gündelik, toplumsal alışkanlıklar ile kazanılan doğrulara duyulan inanç (sağduyu).
• Yanılsamalar yoluyla ulaşılan inanç (hayal, sanrı).

3. TECRÜBEYE/YAŞANTIYA DAYALI İNANMAK

• Bizatihi yaşayarak, tecrübe yoluyla elde edilen inanç. (Tespit / Fiili Şahadet) (*)

4. ÖZDEN (güdümlere dayalı) İNANMAK

• İdrak: Tüm ihtimalleri, yanılmasız akıl ile derinlemesine değerlendirerek inanmak.
• İrfan: Amaca hizmet eden zekadan kaynaklanan zihni kemaliyet ile inanmak. (**)
• Vahiy yoluyla inanmak. (Kesin İnanç)
(*)
Şahitlik 3 türlüdür:
1. Rivayet şahitliği, 2. Duyu Şahitliği, 3. Fiili Şahitlik.
(**)
Bir amaca kesin olarak karar (ikrar) vermiş kişinin kümülatif zekadan kaynaklanan zihin keskinliği ile elde ettiği ilim üstü ilme, irfan…
aynı amaca kesin olarak yönelmiş bir toplumun zihninde oluşan ilim üstü kaideler bütününe örf denir.

Bir Cevap Yazın

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.